غذا خوردن با دست چپ ممنوع! - گفتگوی افروز

به گزارش گفتگوی افروز، وقتی سخن از آداب غذا خوردن خاص در دنیا به میان بیاید، هندیان را به غذا خوردن با دست می شناسند.

هندوستان کشور رنگ ها و فرهنگ ها است؛ مکانی با آداب و رسوم منحصربه فرد و گاه عجیب، که از شهری به شهر دیگر نیز تغییر می نماید. در این میان، فرهنگ غذای هندی، بسیار جالب توجه است و مردم این کشور، در انتخاب نوع غذا و نحوه غذا خوردن، آداب و عادات متنوع و به خصوصی را رعایت می نمایند. آدابی که به یک قشر یا طبقه اجتماعی خاص محدود نمی گردد و تقریبا در تمام هندوستان رواج دارد.

از جمله آدابی که مردم در تمام هند به آن پایبند هستند، استفاده نکردن از قاشق و چنگال هنگام صرف غذا است. اعتقادات هندوها از یک سو و توصیه طب سنتی آنان از سوی دیگر، باعث می گردد تا مردم هند، غذا را با دست بخورند. بنا بر باور قدیمی آن ها، غذا پل ارتباط با هستی است و این ارتباط باید بدون واسطه انجام بگیرد. در واقع و طبق متون آیورودا (Ayurveda، طب سنتی هند) هر یک از انگشتان (به ترتیب از انگشت کوچک تا شست دست) باعث اتصال بدن به یکی از عناصر پنجگانه حیات یعنی خاک، آب، آتش، باد و فضا می گردد و ازاین رو، خوردن غذا با دست، درک عمیق تری از طبیعت را به ارمغان خواهد آورد.

با این حال، هندوها معتقدند که تنها باید از دست راست برای خوردن غذا استفاده کرد و غذا خوردن با دست چپ، حتی برای افراد چپ دست نیز مجاز نیست. به عبارت دیگر، مردم هند غذا خوردن با دست چپ را توهین آمیز و بی احترامی به آداب معاشرت و آداب غذا خوردن می دانند و از سنین پایین به بچه ها خود می آموزند که فقط باید با دست راست غذا بخورند.

از جمله دلایل این امر، باور به غیر بهداشتی بودن دست چپ عنوان می گردد؛ چراکه مردم هند، دست چپ را نجس می دانند و از آن، برای فعالیت های دیگر چون مسایل بهداشتی، شست و شو و حمام استفاده می نمایند. آن ها بر این عقیده اند که استفاده از دست چپ می تواند میکروب ها و باکتری ها را به غذا انتقال دهد و بنابراین، برای حفظ بهداشت و نظافت، از دست راست خود برای صرف غذا استفاده می نمایند.

دلایل فرهنگی و مذهبی، دلیل دیگری برای استفاده از دست راست هنگام غذا خوردن است. در آیین هندو، دست راست مقدس شمرده می گردد و غذا را نیز هدیه ای از جانب خدا می دانند. ازاین رو و برای احترام و قدردانی از نعمات، استفاده از دست راست هنگام صرف غذا ضروری به نظر می رسد و برعکس، به کارگیری دست چپ در این زمان، توهین آمیز و نابخگرددنی تلقی می گردد.

علاوه بر دلایل بهداشتی، فرهنگی و مذهبی، اغلب غذای مردم هند را برنج و نان تشکیل می دهد و بعضی بر این عقیده اند که برداشتن غذا با انگشتان دست راست، روشی کارآمدتر برای غذا خوردن است و برداشتن غذا با دست چپ، منجر به آشفتگی و ریختن غذا می گردد. با این حال و به ویژه در سال های اخیر، بعضی می گویند که جز در منطقه ها روستایی و فضاهای سنتی، قانون دست راست برای چپ دست ها، دیگر کاربردی ندارد و افراد می توانند با دست غالب خود غذا بخورند؛ البته منوط بر اینکه به جمع حاضر بگویند که چپ دست هستند.

آداب غذاخوردن با دست نیز چون سایر رسوم و فرهنگ ها، در منطقه ها مختلف هند متغیر است. برای مثال، کثیف کردن بیشتر از دو قسمت اول انگشتان در شمال هند بی ادبی به شمار میرود؛ اما در جنوب این کشور (جایی که مردم، برنج و کاری بیشتری می خورند)، استفاده از کل دست اشکال ندارد. البته که دست چپ، همچنان در همه نقاط، نقش حمایت گر دست راست را ایفا می نماید.

از این جهت و با وجود تفاوت های جزیی در آداب و عادات غذا خوردن، مردم هند به طور کلی، فقط با دست راست غذا می خورند و از دست چپ (که هنگام صرف غذا تمیز می ماند)، تنها برای سرو غذا یا دادن و گرفتن ظروف استفاده می نمایند. روش صحیح غذا خوردن با دست در هند به این صورت است که انگشتان را به هم متصل و دست را به شکل فنجان درمی آورند. سپس، با نوک انگشتان غذا را بر می دارند و از همان قسمت، داخل دهان می گذارند. این امر باعث می گردد تا دقیقا همان نوع و اندازه غذایی را میل نمایند که می خواهند. در این میان و بنا بر فرهنگ هند، اگر به طور تصادفی با دست خود چیزی را لمس کردید، بهتر است که برای رعایت ادب و احترام، عذرخواهی کنید.

برای یک فرد هندی، غذا خوردن با دست راست، علاوه بر احترام به اصول، فرهنگ و مذهب، راهی برای لذت بردن از غذا و وقت گذاشتن برای چشیدن همه طعم ها و مزه ها است؛ البته مشروط بر اینکه حتما قبل از خوردن غذا، دست های خود را بشویید و از همه آلودگی ها پاک کنید.

با فرهنگ غذا خوردن در هند آشنا هستید؟ آیا تابه حال، صرف غذا در این کشور و کنار مردم آن را تجربه نموده اید؟ لطفا اطلاعات، تجربیات و نظرات خود را با گفتگوی افروز و کاربران آن در میان بگذارید.